Trong khoa học sinh học thực vật, thân cây bao gồm các mấu “node” và lóng “internode“. Các mấu của thân cây là những khu vực quan trọng mà từ đó lá, cành và rễ trên không mọc ra từ thân, trong khi các lóng là những khoảng giữa các mấu. Xác định vị trí các mấu của cây là quan trọng khi bạn đang chăm sóc cây thường xuyên, chẳng hạn như cắt tỉa, và cả khi bạn đang cố gắng nhân giống cây từ cành giâm hoặc cành ghép.
Mấu thân cây là gì?
mấu “node” là các điểm trên thân nơi bắt nguồn của chồi, lá và cành nhánh. Chúng là những điểm quan trọng trên cây, nơi diễn ra các quá trình chữa bệnh, hỗ trợ cấu trúc và sinh học quan trọng.
Vào mùa đông, nhiều loại cây sẽ rụng lá (chẳng hạn như cây bàng), và một số mấu sẽ không bao giờ mọc thân, tuy nhiên, trong những trường hợp này, bạn thường có thể tìm thấy chồi ở một mấu trên gỗ sống. Tuy nhiên, đôi khi, các chồi sẽ chết và rụng tại mấu đó. Đôi khi chồi có ở đó nhưng có thể rất nhỏ và dễ bỏ sót (chẳng hạn như trong cây họ thạch nam) hoặc bị chôn vùi trong gỗ và không nhìn thấy được.
Nhận dạng các mấu thân cây
Phần gốc của chồi, lá, cành hoặc nhánh luôn gắn liền với một mấu, vì vậy đây là một cách dễ dàng để tìm thấy chúng. Ngay cả khi không nhìn thấy chồi hoặc lá, bạn có thể biết vị trí mấu của cành cây bằng một số dấu hiệu chỉ có thể nhìn thấy ở một mấu:
- Một vết sẹo trên gỗ nơi một chiếc lá đã rụng
- Gỗ dạng núm, hơi béo (chẳng hạn như các vòng trên cây trúc)
- Các phần thân rắn ở những cây có thân rỗng như cây vạn tuế, cây cẩm tú cầu nhẵn và cây trúc
Các lóng cây
Ngược lại, các lóng “internode” là phần thân giữa các mấu. Nếu các mấu là “cơ quan” quan trọng của thực vật thì các lóng là các mạch máu mang nước, hormone và thức ăn từ mấu này sang mấu khác.
Thông thường, các lóng dài và cung cấp khoảng cách vài cm giữa các mấu liền kề. Tuy nhiên, một số cây khá đặc biệt vì lá của chúng gần nhau, và do đó, các mấu của chúng luôn giống nhau. Ví dụ, cây lá kim lùn có các mấu gần nhau. Cây thủy tùng và cây hoàng dương, với những chiếc lá dày đặc, cũng luôn có lóng ngắn. Thực tế này là lý do tại sao những cây này có thể được cắt hoặc cắt tỉa thành bất kỳ hình dạng nào, kể cả các dạng điêu khắc đặc biệt của các ngọn cây.
Cắt tỉa
Cho dù bạn là người mới làm quen với việc cắt tỉa , hay chỉ sợ nó, việc xác định vị trí của mấu là một bước quan trọng trong quá trình cắt tỉa.
- Luôn luôn cắt tỉa ngay phía trên một mấu trên thân cây. Bằng cách này, các chồi không hoạt động trong mấu sẽ phát triển thành thân mới. Nếu bạn cắt bên dưới một nút, bạn sẽ để lại một đoạn thân (lóng) không thể mọc thêm thân mới. Phần này sẽ dễ bị thối rữa và dễ bị nhiễm các bệnh có thể làm chết cây của bạn.
- Tỉa phía trên các mấu có chồi hướng ra xa tâm cây. Phần phát triển mới sẽ phát triển theo hướng đó, để phần giữa của cây thông thoáng với không khí và ánh sáng. Điều này ngăn ngừa bệnh tật và sự xâm nhập của sâu bệnh. Điều này cũng hoạt động tốt khi bạn tạo dáng cây. Ví dụ, khi cắt tỉa hoa hồng, bạn có thể cắt tỉa trở lại các mấu có chồi hướng ra ngoài, vì điều này sẽ thúc đẩy sự phát triển hướng ra bên ngoài, tạo ra hình dạng thoáng đẹp cho cây.
Nhân giống
Nhiều loại thực vật, cả thân gỗ và thân thảo, có thể được nhân giống bằng cách giâm cành, một quá trình tạo ra một cây giống hệt cây bố mẹ của nó. Vết cắt dài khoảng 6 inch (15cm) hoặc dài hơn được lấy từ cây mẹ để ra rễ trong đất. Để ra rễ thành công, hãy cắt ngay bên dưới một mấu, vì đây là khu vực sẽ tạo ra rễ. Việc cắt cành cũng cần một chồi cuối hoặc một mấu khác phía trên đường đất, nơi có thể phát triển thân và cành mới.
Ghép cành
Ngược lại với việc cắt tỉa, khi bạn muốn tạo các vết cắt để ghép – nối đoạn mô nhánh của một cây này với mô thân của cây chủ khác — bạn thực hiện những vết cắt này ở cây chủ không gần các mấu mà ngay qua trung tâm của một lóng.
Vì các mấu là nơi hầu hết các mô lành và phát triển tốt nhất của cây sống, nên các chồi ghép luôn được chọn để có ít nhất một mấu khỏe mạnh với một hoặc nhiều chồi khỏe.
